„Kto nabytą wiedzę pielęgnuje, a nową bez przerwy zdobywa, ten może być nauczycielem innych” Konfucjusz
Kiedy cofniemy się myślami do roku 1945, do powojennej Polski, można odnieść wrażenie, że to właśnie dzięki takim osobom odbudowała się oświata na Pomorzu Zachodnim. Likwidacja szkół wyższych i średnich, likwidacja zakładów kształcenia nauczycieli, znaczne zubożenie treści i obniżenie poziomu nauczania w szkołach powszechnych przed wojną spowodowały straty, których nie mogła zrekompensować nawet akcja tajnego nauczania. Polska po II wojnie światowej stanęła przed zadaniem odbudowania wyniszczonej oświaty.
Ogromną rolę w tej odbudowie, poprzez tworzenie nowych struktur oświatowych, odegrał Związek Nauczycielstwa Polskiego. 75 lat temu, w sierpniu 1945 roku, odbyło się pierwsze posiedzenie Zarządu Głównego Związku Nauczycielstwa Polskiego, w którym brali udział przedstawiciele naszego miasta. Pełnomocnikiem ZG ZNP został wówczas na Okręg Zachodniopomorski, z siedzibą w Wałczu, Bolesław Trzeciak, który tworzył struktury ZNP na terenie Pomorza Zachodniego.
1 września 2020 r. - w hołdzie i podziękowaniu wszystkim tym, bez których nie byłoby wałeckiej (i nie tylko wałeckiej) oświaty, odsłonięta zostaje tablica pamiątkowa. Kamień, do którego została przytwierdzona, będzie przypominał nam o podwalinach polskiej oświaty, o drodze, jaką przeszliśmy w budowaniu naszej tożsamości – mówił Maciej Żebrowski, burmistrz Wałcza.
1 września przed budynkiem Aten Wałeckich spotkali się przedstawiciele władz Związku Nauczycielstwa Polskiego (Grzegorz Gruchlik – zastępca prezesa Związku Nauczycielstwa Polskiego, Wojciech Szczęsny – Prezes Okręgu ZNP w Koszalinie, Jadwiga Grzonkowska – prezes Oddziału ZNP w Wałczu, Jolanta Będlin – kierownik Oddziału zamiejscowego Delegatury Kuratorium Oświaty w Koszalinie z siedzibą w Wałczu), władz samorządowych (Stanisław Wziątek – Członek Zarządu Województwa Zachodniopomorskiego z asystentem, Jolanta Wegner – wicestarosta wałecki, Maciej Żebrowski – burmistrz Wałcza, Jan Matuszewski – wójt Gminy Wałcz, Jerzy Bekker – burmistrz Człopy, Janusz Bartczak – zastępca burmistrza Tuczna, Piotr Pawlik – burmistrz Mirosławca, Bogusława Towalewska – była burmistrz Wałcza), dyrektorzy szkół (Krystyna Górniak – SP w Mirosławcu, Waldemar Rogulski – I LO w Wałczu, Piotr Filipiak – PCKZiU w Wałczu, Leszek Molka – ZS 4 RCKU), a także przedstawiciele pierwszych absolwentów.
Pomysłodawczynią upamiętnienia 75 rocznicy powstania struktur ZNP na Pomorzu Zachodnim była Jadwiga Grzonkowska – wieloletnia prezes Oddziału ZNP w Wałczu.
W hołdzie nauczycielom, pracownikom oświaty, twórcom powojennego szkolnictwa na ziemi wałeckiej w 75 rocznicę repolonizacji i powstania struktur ZNP na Pomorzu Zachodnim – głosi napis na tablicy wykonanej przez firmę POWER-TECH i zamontowanej na kamieniu, który na tę okoliczność podarował p. Edward Hejmanowski.
Zaraz po uroczystym odsłonięciu tablicy organizatorzy i zaproszeni goście przeszli do Muzeum Ziemi Wałeckiej, w którym mieli możliwość obejrzenia oryginalnej wystawy poświęconej wałeckiej oświacie "W 75. rocznicę repolonizacji i utworzenia struktur ZNP na ziemi wałeckiej" (wystawa czynna jest dla zwiedzających do 13 września). Piotr Wojtanek, wałecki radny i nauczyciel historii, opowiedział zebranym historię kształtowania się oświaty na wałeckiej ziemi, przytoczył ważne historycznie sylwetki działaczy, profesorów, dyrektorów, opowiedział o problemach, z jakimi borykała się oświata zaraz po zakończeniu wojny. Wręczono również Złote Odznaki ZNP p. Renacie Cis i p. Renacie Pachockiej – za wieloletnią pracę i zasługi dla wałeckiej oświaty.
1 września to jednak nie tylko dzień rozpoczęcia roku szkolnego, ale także rocznica wybuchu II wojny światowej. Zebrani goście złożyli zatem kwiaty na Cmentarzu Wojennym w Wałczu, oddając tym samym hołd poległym za ojczyznę żołnierzom. Odwiedzili również grób Bolesława Trzeciaka, pochowanego na starym, zabytkowym cmentarzu rzymskokatolickim z II poł. XIX w. w Wałczu.
Dziś oświata bardzo się zmienia, zmieniają się podstawy programowe, dzieci, nauczyciele - jednak jedno pozostaje niezmienne - edukacja powinna trzymać się wartości, które przygotują naszą młodzież, do budowania odpowiedzialnego i mądrego społeczeństwa.
Dziękujemy nauczycielom i pracownikom oświaty – tym odbudowującym oświatę na Pomorzu Zachodnim, ale i tym, którzy ją później tworzyli, również tym, którzy ją tworzą nadal.
Organizatorami wydarzenia był Zachodniopomorski Okręg ZNP, Urząd Miasta Wałcz oraz Starostwo Powiatowe w Wałczu.
Szczególne podziękowania kierujemy do:
- Pana Leszka Jóźwika, wieloletniego działacza na rzecz Wałcza, ambasadora miasta, za pomoc w organizacji wydarzenia i wsparcie merytoryczne
- Pana Piotra Pawlika za użyczenie eksponatów z mirosławieckiej „Starej Klasy”, które wzbogaciły wystawę w MZW
- Absolwentów, dyrektorów szkół, pracowników oświaty za materiały archiwalne, udostępnione w celu stworzenia wystawy
- Pana Piotra Borowca, prezesa ZGK w Wałczu, za pomoc w przetransportowaniu kamienia przed budynek Aten Wałeckich
- Pana Marcina Ejmy, właściciela firmy POWER-TECH, za ufundowanie tablicy
- Pana Edwarda Hejmanowskiego za przekazanie kamienia pod tablicę
Tekst i zdjęcia: WRiPM
