1105 r. - pierwsza wzmianka o grodzie na Ziemi Wałeckiej, Bytyniu (wymienianej jako Bytom), zapisana przez Galla Anonima przy okazji wyprawy Bolesława Krzywoustego w czasie wojny z Pomorzanami. Krzywousty zdobył i spalił ten gród, a jego mieszkańców uprowadził w niewolę.

I połowa XII w. Ziemia Wałecka w wyniku kilku wypraw Bolesława Krzywoustego na Pomorze została przyłączona do Polski

Ok. 1300 r. – zajęcie Ziemi Wałeckiej przez Marchię Brandenburską.

23 IV 1303 r. - Urlich Schoning i Rudolf Liebenthal otrzymują od margrabiów brandenburskich: Ottona, Konrada, Jana i Waldemara przywilej na założenie miasta Arenscrone (Wałcza). Miasto zostaje wyposażone w 208 łanów ziemi ornej, łąki oraz dwa jeziora z wyspami i półwyspem. Miasto zwolnione zostało na 16 lat od podatków. Ukształtowany jeszcze w średniowieczu plan urbanistyczny Wałcza, wrysowany został w przebiegający przez jego teren szlak handlowy, wiodący z zachodu na północny-wschód, zwany traktem gdańskim. Krzyżował się on z innymi lokalnymi drogami handlowymi, wiodącymi z Wielkopolski nad Bałtyk.. Obok miasta, założyciele miasta (zasadźcy) otrzymują teren półwyspu na jez. Volcen (Zamkowym), na którym został pobudowany zamek.

1368 r. – Kazimierz w Wielki w wyniku układu z Marchią Brandenburską odzyskuje Wałcz wraz z Ziemia Wałecką. Potwierdza przywilej lokacyjny miasta, a na zamku osadza swojego starostę.

1370 r. Kazimierz Wielki, aby umożliwić objęcie tronu w Polsce przez jego wnuka Kazimierza , księcia słupskiego, w testamencie zapisuje mu wiele ziem, m. in. Wałcz. Wywołuje to wieloletnie konflikty i spory o Ziemię Wałecką. 

1378 r. - wielki pożar Wałcza, ocalał tylko zamek.

1391 r. - Władysław Jagiełło na stałe wciela Ziemię Wałecką do Polski.

1407 r. - miasto Wałcz zostaje zdobyte przez Krzyżaków i doszczętnie zniszczone. Zamek pod dowództwem starosty Mikołaja Czarnkowskiego zdołał się obronić.

1409 r. - Krzyżacy próbują zdobyć od strony zachodniej dobrze ufortyfikowane miasto. Obrońcy skutecznie odpierają atak.

1426 r. – król Polski Władysław Jagiełło spodziewając się napadu Krzyżaków odwiedza Wałcz, w ramach przeprowadzanej lustrację grodów między Drawą a Gwdą.

1457 r. - dwaj obywatele miasta nijaki Kuk i Paweł Horn wsławili się w toczącej się wojnie z Krzyżakami, za co król Polski Kazimierz Jagiellończyk wynagrodził ich nadaniami w pobliskim Witankowie.

1458 r. – sejmik wielkopolski nakłada na Wałcz obowiązek dostarczenia 10 wojowników potrzebnych do oblegania Malborka, głównej siedziby Zakonu Krzyżackiego.

1460 r. - Krzyżacy zdobywają miasto, a później podstępem zamek i nękają napadami północne tereny Wielkopolski. Kazimierz Jagiellończyk poleca rycerstwu wielkopolskiemu odzyskanie Wałcza, co im się w końcu udaje po kilku nieudanych próbach.

1509 r. - synod duchowieństwa Ziemi Wałeckiej. (Potwierdzenie istnienia dekanatu w Wałczu).

1524 r. - miasto zostało wyznaczone przez króla Zygmunta Starego na stację celną dla dużych stad wołów pędzących na zachód Europy.

1535 r. zajęcie kościoła katolickiego przez zwolenników reformacji i zamienienie go na zbór ewangelicki.

1536 r. - przywilej nadany dla Towarzystwa Kurkowego przez króla Zygmunta Starego potwierdza istnienie tej organizacji w mieście.

1554 r. – staraniem  starosty Andrzeja II Górki w Wałczu utworzono urząd grodzki, obsługujacy sprawy administracyjne i sądownicze starostawa wałeckiego, drawskiego i ujsko-pilskiego. Miasto staje się ważnym centrum administracyjno-sądowniczym dla północnej Wielkopolski.

1577 r. – Pożar miasta. Aby pomóc mieszkańcom w odbudowie zniszczeń Stefan Batory przyznaje miastu prawa do cotygodniowych targów, a później jeszcze trzech dodatkowych jarmarków w ciągu roku. Wszystkim zaś kupcom gwarantuje bezpieczeństwo, wolność i opiekę prawa.

1584 r. wielkie zniszczenia miasta w wyniku pożaru.

1613 r. – w wyniku stopniowego rozwoju osadnictwa, za zezwoleniem starosty wałeckiego, mieszkańcy osiedleni od strony wschodniej miasta (rejon ulic Kilińszczaków, Pocztowa, Tęczowa, Złota),wbrew władzom miasta, tworzą nowy organizm miejski, którego burmistrzem zostaje nijaki Trzebicki.

1618 r. – przez starostę Jana Gostomskiego do Wałcza sprowadzeni zastają Jezuici, by nawrócić na wiarę katolicką zwolenników reformacji, stopniowe sukcesy kontrreformacji.

1619 r. - król Zygmunt III Waza nadaje Wałczowi prawo organizacji czwartego jarmarku w roku.

1624 r. - po pożarze w 1621 roku wybudowano nowy kościół katolicki usytuowany na południowej stronie rynku.

1626 r. - Towarzystwo Kurkowe otrzymuje dwa jeziora w okolicy Ostrowca, wyspy na okolicznych jeziorach, a także łąki nad Dobrzycą ciągnące się w stronę Zdbic.

1633 r. – król Władysław IV potwierdza nadanie praw miejskich Nowemu Miastu.

1634 r. – w mieście funkcjonuje 6 cechów, w tym 8 warsztatów sukienników, 8 tkaczy-płócienników i 8 krawców. Były także cechy kowali, bednarzy i stolarzy.

1640 r. - Krzysztof Turczyński przeznaczył znaczne środki finansowe  i materiałowe na założenie szkoły w Wałczu (choćby dwóch klas), ale nie przynosi to oczekiwanego rezultatu.

1651 r. - miasto przekazuje jezuitom Górę Mniejszą - wzniesienie w północnej części miasta nad jez. Raduń z przeznaczeniem na założenie szkoły.

1654 r. - król Jan Kazimierz nadaje Nowemu Miastu prawo do dwóch jarmarków. Zbrojna napaść mieszczan staromiejskich na Nowe Miasto wywołana konkurencją o rynek zbytu.

1655 r. - wojska szwedzkie pod dowództwem feldmarszałka Arvida Witennberga, maszerując ze Szczecina w kierunku Wielkopolski, rozbijają obóz pod Wałczem i pertraktują z polskim pospolitym ruszeniem zebranym pod Ujściem. Zamknięcie urzędu grodzkiego w Wałczu i przeniesienie go do Poznania.

1656 r. – miasto zajmują Brandenburczycy, sojusznicy Szwedów w wojnie z Polską.

1657 r. - król Jan Kazimierz i Stefan Czarniecki w drodze z Gdańska do Częstochowy, omijając główne siły wojsk szwedzkich, przejeżdża przez Wałcz.

1658 r. – król Jan Kazimierz z powodu wielkich zniszczeń w okresie wojny ze Szwecja łączy miasta w jeden organizm miejski. Miasto od tej pory używa wzoru pieczęci, której godło staje się herbem miasta. Wojska polskie pod dowództwem Stefana Czarnieckiego kilkakrotnie obozują pod i w Wałczu. Powrót urzędu grodzkiego do Wałcza.

1662 r. - otwarcie na Górze Mniszej pierwszej jezuickiej szkoły w Wałczu, tzw. kolegium, do którego zjeżdża się młodzież szlachecka i magnacka z Wielkopo0lski, Pomorza i Nowej Marchii. Wkrótce jednak przestala funkcjonować.

1665 r. - ponowne otwarcie kolegium jezuickiego.

1671 r. – Jezuici edyktem królewskim Michała Korybuta Wiśniowieckiego otrzymują teren w mieście, tzw. ogrody (góra) burmistrzowskie na potrzeby szkoły i lokum dla założenia kościoła pod wezwaniem Stanisława Kostki. Wkrótce przeniesiono tutaj szkołę z Góry Mniszej.

1703 r. - Jezuici wznoszą nowy obszerniejszy budynek kolegium, które z czasem zyskuje miano 'Ateneum' lub 'Aten Wałeckich'.

1704 r. – w ramach działań tzw. wojny północnej miasto zajmują Szwedzi, , którzy stacjonują tu 13 miesięcy.

1706 r. - Szwedzi podczas rabunku podpalają Wałcz, obracając w popiół 77 domów. Szczególnie ucierpiała zabudowa dawnego nowego miasta.

1707-1711 r. - pożary i epidemie przywleczone przez wojsko dziesiątkują miasto. Mieszkańcy w większości opuszczają miasto.

1728 r. - w wałeckiej szkole jezuitów pobiera naukę Ewald Kleist, późniejszy niemiecki poeta, słynny piewca wiosny.

1729 r. - starosta Henryk Golc zwalnia mieszczan od świadczeń, by zachęcić ludzi do osiedlania się w Wałczu i odbudowy miasta.

1733 r. –pożar miasta w wyniku którego spłonęło 70 budynków.

1770 r. Prusy w ramach tzw. „kordonu sanitarnego" (ochrona przed epidemią) kontrolują Ziemię Wałecką, w tym Wałcz.

1771 r. w wyniku pożaru zniszczeniu uległa synagoga

1772 r. - Wałcz zamieszkuje 1155 mieszkańców, a liczba posesji wynosi 205 (po pożarach pustych jest 61 placów).

1772 r. – na mocy I rozbioru Polski Wałcz zagarnięty zostaje przez Prusy. Ziemia Wałecka weszła w skład nowej pruskiej jednostki administracyjnej – Okręg Nadnotecki.

1805 r. zakończenie budowy szkoły – gimnazjum wałeckiego (dawne kolegium jezuickie), pierwszego budynku murowanego w mieście

1806 r. pruska para królewska przebywa w Wałczu w związku z ucieczką z Berlina do Królewca, przed wojskami napoleońskimi. Wkroczenie wojsk francuskich do miasta.

1812 r. – w związku z tocząca się wojną gimnazjum wałeckie zamienione zostaje na francuski szpital polowy.

1816 r. - po Kongresie Wiedeńskim Wałcz wchodzi w skład prowincji Prusy Zachodnie, w administracji regencji kwidzyńskiej.

1841 r. spłonął drewniany ratusz stojący na środku rynku

1826 r. miasto liczy 2732 mieszkańców

1828 r. utwardzenie drogi przechodzącej przez Wałcz, wiodącej z Berlina do Królewca, , tzw. trakt gdański.

1859 r. - przyjęcie przez władze pruskie nadzoru nad pojezuickim gimnazjum.

1865 r. zakończenie budowy kościoła św. Mikołaja

1881 r. pierwsze połączenie kolejowe łączące Wałcz z Piłą.

1890 r. zakończenie budowy istniejącego do dziś ratusza.

1895 r. zakończenie budowy budynku poczty

1903 r. zakończenie budowy świątyni ewangelickiej, obecnie kościoła katolickiego św. Antoniego

1904 r. zakończenie rozbudowy szpitala (przy ul. Zdobywców Wału Pomorskiego) i szkoły budowlanej (przy ul. Bankowej)

1905 r. zakończenie budowy budynku seminarium nauczycielskiego przy ul. Bydgoskiej oraz szkoły (obecnie gimnazjum nr 2) przy ul. Konopnickiej.

1922 r. Wałcz wraz z całym powiatem wchodzi w skład nowej prowincji „Marchia Graniczna Poznań – Prusy Zachodnie" 

1934 r. rozpoczęcie budowy umocnień wojskowych wokół miasta, tzw. „Pommemstellung"

3 - 5 II 1945 r. - IV Dywizja Piechoty WP im. J. Kilińskiego pod dowództwem gen. bryg. Bolesława Kieniewicza, przy wsparciu 41 armii radzieckiej, przełamuje w rejonie Zdbic niemiecką obronę na Wale Pomorskim („Pommemstellung").

12 II 1945 r. – zdobycie Wałcza przez armię radziecką, miasto wraca do Polski. Wałcz staje się siedzibą powiatu i wchodzi w skład województwa szczecińskiego. Stopniowe zasiedlanie miasta przez ludność przesiedloną z dawnych terenów wschodnich Polski oraz przybyszy z innych terenów kraju.

1950 r. Wałcz wchodzi w skład nowo utworzonego województwa koszalińskiego.

1964 r. oddany zostaje do użytku nowo wybudowany dom kultury z dużą sala widowiskową.

1966 r. zakończenie budowy szkoły podstawowej („Tysiąclatki") przy Al. Tysiąclecia.

1974 r. miasto otrzymało zasilanie gazem ziemnym, stopniowa likwidacja gazowni miejskiej.

1975 r. uruchomiono autobusową komunikacje miejską.

1975 r. - Wałcz liczy 20 tys. mieszkańców. W wyniku reorganizacji administracyjnej państwa zostają zlikwidowane powiaty, miasto włączone zostaje w granice województwa pilskiego.

1985 r. na Cmentarzu Wojennym uroczystość związana z 40 rocznicą przełamania Wału Pomorskiego, w której biorą udział najwyższe władze PRL, z ówczesnym I sekretarzem KC PZPR, gen. broni Wojciechem Jaruzelskim. Miasto zostało odznaczone Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

1988 r. miasto liczy 27 300 mieszkańców.

1989 r. na spotkaniu przedwyborczym do sejmu, w Wałczu przebywają czołowi krajowi działacze „Solidarności kraju, Jacek Kuroń i Bronisław Geremek.

1994 r. zakończenie budowy szkoły na osiedlu Dolne Miasto.

1999 r. – Wałcz po nowym podziale administracyjnym kraju odzyskuje rangę siedziby powiatu i wchodzi w skład województwa zachodniopomorskiego. Zakończenie budowy hali sportowej przy szkole na Dolnym Mieście.
2000 r. - Rondo Niepodległosci.  Modernizacja skrzyżowania ulic: Kilińszczaków, Bydgoskiej, Wojska Polskiego i T. Kościuszki  
2001 r. zakończenie kapitalnego remontu zabytkowego budynku ratusza.

2003 r. rozpoczęcie rewitalizacji miejskiej starówki, począwszy od rynku (Plac Wolności). Obchody 700-lecia Wałcza.
2003 – 2004 r. renowacja zabytkowej auli Zespołu Szkół nr 1 (Ateny Wałeckie) przy ul. Kilińszczaków.

2004 r. - uruchomiono pierwszą w historii miasta wyższą uczelnię – Państwową Wyższą Szkołę Zawodową, na bazie budynków szkolnych przy ul. Bydgoskiej.

2005 r. obchody 60 rocznicy powrotu Ziemi Wałeckiej do Macierzy. W uroczystości na cmentarzu wojennym bierze udział premier RP Marek Belka. Zakończenie remontu kapitalnego stuletniego budynku gimnazjum przy ul. Konopnickiej

2005 r. Zakończenie modernizacji budynku i okolicznego terenu Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji przy ul. Chlodnej.

2007 r. Zakończenie generalnego remontu i modernizacji Wałeckiego Centrum Kultury przy Placu Zesłańców Sybiru.

2009 r. zakończenie remontu budynku Zespołu Szkół nr 1 (Ateny Wałeckie) przy ul. Kilińszczaków.

2010 r. Zakończnie budowy nowej sali gimnastycznej przy Szkole Podstawowej n1 przy ul. Robotniczej

2011 r. Modernizacja skrzyżowania ulic: Wojska Polskiego i Tysiąclecia, utworzenie ronda

2011 r. Modernizacja placu przed dworcem kolejowym i autobusowym.

2011 r. Modernizacja i rozbudowa budynku Starostwa Wałeckiego przy ul. Dąbrowskiego.

2012 r. Wznowienie komunikacji kolejowej na trasie Szczecin – Pila, przez Wałcz.

2012 r. Otwarcie skansenu historycznego przy ul. Południowej, poświęconego walkom na Wale Pomorskim.

2013 r. Zakończenie budowy promenady nad jez. Raduń –„Wałecka Aleja Gwiad sportu"

2013 r. Uchwala Rady Miasta w Wałczu w sprawie nowego herbu miasta i sztandaru.

  HISTORIA MIASTA - autor Leszek Jóźwik